Πρός τούς μαθητές καί τίς μαθήτριες ὅλων τῶν Ἑλληνικῶν Σχολείων
(30/1/2017).
Αγαπητά μας παιδιά,
Σήμερα εορτάζουν τρεις Άγιοι, τρεις Ιεράρχες όπως τους αποκαλεί η Εκκλησία μας, αφού και οι τρεις αναδείχτηκαν επίσκοποι. Αν και έζησαν πριν 17 περίπου αιώνες, η Εκκλησία όχι μόνον τους τιμά, αλλά τους έχει ανακηρύξει και προστάτες της Παιδείας. Ποιάς παιδείας όμως; Μήπως παιδείας, η οποία ρίχνει όλο το βάρος της στην ανάπτυξη της λογικής, παραμελώντας και άλλα κέντρα της ανθρώπινης ύπαρξης, όπως το συναίσθημα και το σώμα; Μήπως παιδείας, η οποία διαμορφώνει ανθρώπους που είναι σε θέση να σκέφτονται μόνον την ατομική τους εξέλιξη, αδιαφορώντας για τον συνάνθρωπό τους και για τα μεγάλα προβλήματα της οικουμένης; Μήπως παιδείας, που αξιολογεί τους ανθρώπους ανάλογα με τις επιδόσεις τους, αδιαφορώντας για τα ιδιαίτερα χαρίσματα και χαρακτηριστικά του κάθε μαθητή ξεχωριστά;
Δεν είναι αυτή η παιδεία που οραματίστηκαν οι τρεις Ιεράρχες, ο Μέγας Βασίλειος, ο Γρηγόριος ο Θεολόγος και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Αν και οι τρεις έφτασαν στην κορυφή της επιστήμης του καιρού τους, αν και οι τρεις είχαν την ευκαιρία να αποκτήσουν φήμη και πλούτο, προτίμησαν να αφιερώσουν τη ζωή τους στην υπηρεσία των ανθρώπων του καιρού τους, αγωνιζόμενοι για μεγάλα κοινωνικά προβλήματα, όπως η αμάθεια και η κοινωνική αδικία.
Παρά τα μεγάλα τους χαρίσματα και την μόρφωσή τους, δεν κλείστηκαν σ’ ένα γραφείο ή ένα εργαστήριο. Δεν έκαναν την γνώση αυτοσκοπό. Η ματιά τους ήταν διαρκώς στραμμένη στα μεγάλα προβλήματα της εποχής τους, που δεν διαφέρουν και πολύ από αυτά της δικής μας εποχής. Αφουγκράστηκαν τον πόνο των ανθρώπων, τον έκαναν δικό τους και θέλησαν να τον απαλύνουν με κάθε τρόπο. Έτσι τα ταλέντα και οι γνώσεις τους έγιναν εργαλεία αγάπης.
Ο Μέγας Βασίλειος δημιούργησε την Βασιλειάδα, πολιτεία αγάπης για ανθρώπους και κάθε ανάγκης.
Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος δεν έπαψε στιγμή να αναλώνεται για την επισκοπή του.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, αρχικά στην Αντιόχεια και κατόπιν στην Κωνσταντινούπολη, θέλησε να μην αφήσει ούτε έναν άστεγο χωρίς στέγη, ούτε ένα φτωχό χωρίς τροφή, ούτε μία χήρα ή ένα ορφανό χωρίς συμπαράσταση.
Παράλληλα, και οι τρεις έγραψαν έργα που ακόμη διδάσκονται σε πανεπιστήμια όλου του κόσμου. Δεν αποσκοπούσαν όμως στην προσωπική τους καταξίωση. Το ενδιαφέρον τους στράφηκε στη διαμόρφωση ανθρώπων, όχι μόνον με γνώσεις, αλλά και ήθος, αρχές και αξίες, όπως η αγάπη και η δικαιοσύνη. Δίδαξαν με τον λόγο, την πένα, κυρίως όμως με τη ζωή τους, πως ο καλύτερος κόσμος θα προέλθει από ανθρώπους με υψηλή μόρφωση, εσωτερική γαλήνη και έργα αγάπης προς όλους τους ανθρώπους αδιακρίτως.
Τέτοια Παιδεία χρειαζόμαστε σήμερα. Η γνώση και η τεχνολογία εξελίσσονται με ραγδαίους ρυθμούς, η ευαισθησία και η ανθρωπιά όμως όλο και υποχωρούν. Η επιστήμη προοδεύει, ο κόσμος όμως συνεχίζει να φοβάται, να αγωνιά και να απελπίζεται. Να, λοιπόν, γιατί οι τρεις Ιεράρχες έρχονται σήμερα να προτείνουν εκπαιδευτικό σύστημα με προτεραιότητα τον άνθρωπο και τις ανάγκες όχι μόνο του μυαλού, αλλά και της καρδιάς του. Οι τρεις Ιεράρχες χτυπούν σήμερα την πόρτα των σχολείων μας και μας καλούν να ανακαλύψουμε το αληθινό νόημα της γνώσης. Εκείνοι το βρήκαν. Ας τους ζητήσουμε να μας εμπνέουν πάντοτε, ώστε παράλληλα με τη γνώση να βρίσκουμε την αληθινή χαρά που προσφέρει Εκείνος που τόσο πολύ πίστεψαν και αγάπησαν στη δική τους αγιασμένη πορεία: Τον Χριστό μας.
Η χάρη τους να σας συνοδεύει πάντα στην προσπάθειά σας.
Με πατρική αγάπη και θερμές ευχές
Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΔΙΑΡΚΟΥΣ ΙΕΡΑΣ ΣΥΝΟΔΟΥ