Πρίν ἀπό λίγες ἡμέρες ἐκδόθηκαν τά νέα ἡμερολόγια «Τσέπης» καί «Τοίχου» τῆς Μητροπόλεώς μας γιά τό ἔτος 2026.
Ἤδη βρίσκονται στίς Ἐνορίες μας καί διατίθενται στούς πιστούς. Τό ἡμερολόγιο «Tσέπης» εἶναι ἀφιερωμένο στούς ἁγίους Ἀγγέλους.
Ἀκολουθεῖ τό κείμενο τῆς «Ἀφιέρωσης».
Στό ἱερό Σύμβολο τῆς Πίστεώς μας ὁμολογοῦμε ὅτι ὁ Θεός εἶναι ὁ Δημιουργός «ὁρατῶν τε πάντων καί ἀοράτων». Τά «ὁρατά» ἀναφέρονται στήν ὑλική δημιουργία, ἐνῶ τά «ἀόρατα» στόν ἄυλο πνευματικό κόσμο τῶν Ἀγγελικῶν Δυνάμεων. Αὐτές οἱ ἄυλες δυνάμεις εἶναι ὑπάρξεις πραγματικές· «λειτουργικά πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα» (Ἑβρ. 1,14) γιά τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου. Ἔτσι νοεῖται ἡ πίστη τῆς Ἐκκλησίας μας καί γιά τόν «φύλακα Ἄγγελον τῆς τοῦ ἀνθρώπου ζωῆς» (Εὐχή Ἀποδείπνου).
* * *
Ξεκινώντας ἀπό τήν καταγεγραμμένη ἱερά ἱστορία, διαπιστώνουμε πώς ἡ δράση τῶν ἀγγέλων διαπερνᾶ ὁλόκληρη τήν Ἁγία Γραφή –τόσο τήν Παλαιά ὅσο καί τήν Καινή Διαθήκη– καί ἀποτελεῖ συνεχῆ μαρτυρία τῆς σχέσης τοῦ Θεοῦ μέ τόν ἄνθρωπο μέσα ἀπό λειτουργούς, δηλαδή τούς ἀγγέλους Του. Ἡ παρουσία τους δέν εἶναι συμβολική ἤ φαντασιακή, ἀλλά πραγματική, ἐνεργός καί καθοδηγητική στήν ἱστορία τῆς σωτηρίας.
Πιό συγκεκριμένα, στήν Παλαιά Διαθήκη οἱ ἄγγελοι ἐμφανίζονται ὡς ἀγγελιοφόροι τοῦ Θεοῦ, προστάτες, ἐκτελεστές τῆς θείας βουλῆς, καί συνοδοιπόροι τῶν πιστῶν.
Ἄγγελος Κυρίου παρουσιάζεται στόν Ἀβραάμ γιά νά σταματήσει τή θυσία τοῦ Ἰσαάκ (Γέν. 22, 11-12)· ἄγγελοι στόν Ἰακώβ, τό περίφημο ὅραμα τῆς κλίμακας μέ ἀγγέλους πού ἀνεβαίνουν καί κατεβαίνουν (28,12)· ἄγγελος ὡς προστάτης προηγεῖται τοῦ λαοῦ Ἰσραήλ στήν ἔξοδό του ἀπό τήν Αἴγυπτο (Ἔξ. 23,20)· ἄγγελος θανατηφόρος ὡς ἐκτελῶν κρίση πέμπεται κατά τῶν Αἰγυπτίων πρωτοτόκων (Ἔξ. 12,29). Ἐνωρίτερα, μετά τήν πτώση τοῦ Ἀδάμ (Γέν. 3,24), ὁ Θεός ἔταξε τά Χερουβίμ νά φυλάσσουν τόν Παράδεισο.
Στήν Καινή Διαθήκη, μᾶς ἀποκαλύπτεται ἡ ὕψιστη λειτουργία τῶν ἀγγέλων στό σχέδιο τῆς θείας Ἐνανθρωπήσεως τοῦ Χριστοῦ. Κατ᾽ ἀρχήν στή Γέννηση τοῦ Χριστοῦ ἄγγελος ἀποστέλλεται πρός τήν Παναγία κατά τόν Εὐαγγελισμό (Λουκ. 1,26-38). Ἄγγελος πρός τόν Ἰωσήφ σέ ὄνειρο γιά τή γέννηση τοῦ Ἰησοῦ (Ματθ. 1,20). Χορός ἀγγέλων κατά τή γέννηση τοῦ Χριστοῦ ὑμνεῖ τόν Θεό· «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ…» (Λουκ. 2,13-14).
Κατά τή δημόσια δράση τοῦ Κυρίου μας ἄγγελοι Τόν ὑπηρετοῦν μετά τούς πειρασμούς στήν ἔρημο (Ματθ. 4,11)· ἄγγελος Τόν ἐνισχύει πρίν ἀπό τό Πάθος στόν κῆπο τῆς Γεθσημανῆ (Λουκ. 22,43). Στήν Ἀνάστασή Του ἄγγελος κυλᾶ τόν λίθο τοῦ τάφου καί ἀναγγέλλει τήν Ἀνάσταση (Ματθ. 28,2-6). Ἀλλά καί κατά τήν Ἀνάληψη τοῦ Κυρίου δύο ἄγγελοι («δύο ἄνδρες ἐν ἐσθῆτι λευκῇ») ἀναγγέλλουν στούς μαθητές τήν ἐπιστροφή τοῦ Χριστοῦ (Πράξ. 1,10-11).
Μιά ἐξαιρετική παρουσία τῶν ἀγγέλων διαπιστώνουμε στό βιβλίο τῆς Ἀποκάλυψης: Κάθε Ἐκκλησία ἔχει ἄγγελο («τῷ ἀγγέλῳ τῆς Ἐκκλησίας… γράψον»· Ἀποκ. 2-3)· ἄγγελοι προσφέρουν τίς προσευχές τῶν ἁγίων ὡς θυμίαμα (5,8· 8,3-5)· Χερουβίμ καί Σεραφίμ ὑμνοῦν ἀδιάκοπα τόν Θεό (4,8).
Ἀπό ὅλες αὐτές τίς μαρτυρίες συμπεραίνουμε ἀσφαλῶς ὅτι ἡ δράση τῶν ἀγγέλων στήν Παλαιά καί τήν Καινή Διαθήκη ἀποκαλύπτει τό ἀόρατο, ἀλλά παρόν σχέδιο τοῦ Θεοῦ. Δέν εἶναι ἁπλῶς μεμονωμένες ἐμφανίσεις, ἀλλά συστηματική παρουσία, συνοδεία, προστασία, λειτουργία καί ἀποστολή στό ἔργο τῆς σωτηρίας.
* * *
Ὅταν ὁμιλοῦμε γιά τήν παρουσία τῶν ἁγίων ἀγγέλων στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας, ἐκφράζουμε τήν πίστη καί τήν ἐμπειρία της ὅπως αὐτή ἀποτυπώνεται στή θεολογική της διδασκαλία. Οἱ ἄγγελοι δέν εἶναι ἁπλῶς πνευματικές δυνάμεις, ἀλλά συμμέτοχοι, συμπαραστάτες καί λειτουργοί κατά τήν τέλεση τῶν θείων μυστηρίων. Αὐτό μᾶς διδάσκουν οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας καί ἐξαίρουν τά λειτουργικά κείμενα. Εἰδικότερα κατά τήν τέλεση τῆς θείας Λειτουργίας –ὅπως ἐπισημαίνει ὁ ἱερός Χρυσόστομος– δέν εἶναι μόνο οἱ ἄνθρωποι, ἀλλά καί οἱ ἄγγελοι πού συμπαρίστανται και συμπροσεύχονται.
Ἡ συνοδοιπορία τῶν ἀγγέλων μέ τούς μάρτυρες καί τούς ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας εἶναι μιά βαθιά καί συγκινητική διάσταση τῆς ἐκκλησιαστικῆς μας παραδόσεως. Δέν πρόκειται γιά ἁπλή εἰκονογραφική ἤ ποιητική ἀναφορά, ἀλλά γιά λειτουργική, μυστηριακή καί σωτηριολογική πραγματικότητα, ἡ ὁποία ἐκφράζεται τόσο στήν Ἁγία Γραφή ὅσο καί στά Πατερικά κείμενα.
Οἱ ἄγγελοι, ὡς οὐράνιοι λειτουργοί καί φίλοι τῶν ἀνθρώπων, συμπαρίστανται στούς ἁγίους καθ᾽ ὅλη τή ζωή τους, ἀλλά ἰδιαιτέρως κατά τόν πνευματικό τους ἀγῶνα (ὡς φύλακες), στήν ὥρα τοῦ μαρτυρίου (ὡς ἐνισχυτές καί συνοδοί) καί μετά τήν κοίμησή τους, ὡς συνοδοί τῆς ψυχῆς πρός τόν θρόνο τοῦ Θεοῦ. Αὐτό τό τριπλό ἔργο τους –παρουσία, προστασία, ὑποδοχή– εἶναι παντοῦ ἐμφανές. Χαρακτηριστικές εἶναι οἱ μαρτυρίες τοῦ εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ καί τοῦ βιβλίου τῆς Ἀποκαλύψεως: «Ἐγένετο δὲ ἀποθανεῖν τὸν πτωχὸν (Λάζαρον), καὶ ἀπενεχθῆναι αὐτὸν ὑπὸ τῶν ἀγγέλων εἰς τὸν κόλπον Ἀβραάμ» (Λουκ. 16,22)· οἱ ἄγγελοι μεταφέρουν τίς ψυχές τῶν δικαίων πρός ἀνάπαυση. Ἐπίσης, οἱ μάρτυρες πού ἔπλυναν τή στολή τους καί τή λεύκαναν μέ τό Αἷμα τοῦ Ἀρνίου στέκονται μπροστά στό θρόνο τοῦ Θεοῦ καί μαζί τους «πάντες οἱ Ἄγγελοι» (Ἀποκ. 7, 11-17).
Στίς ἀκολουθίες τῶν Ἁγίων συχνά ἀναφέρεται ὅτι «οἱ ἄγγελοι ἐθαύμασαν τὸ μαρτύριον» τῶν ἀθλητῶν τῆς πίστεως, ἤ ὅτι «συνήχθησαν νὰ τούς συνοδεύσουν». Ἔτσι βεβαιωνόμαστε ὅτι οἱ ἄγγελοι συμπροσεύχονται καί συμμετέχουν στόν ἁγιασμό τοῦ ἀνθρώπου, ἑνώνοντας τή γῆ μέ τόν οὐρανό. Αὐτή ἡ συνοδοιπορία τῶν ἀγγέλων μέ τούς ἁγίους καί μάρτυρες εἶναι ἀληθινή μαρτυρία τοῦ οὐρανοῦ γιά τήν ἁγιότητα τῆς ζωῆς τους· ἀπόδειξη τῆς λειτουργικῆς ἑνότητας τῆς Ἐκκλησίας –ἐπίγειας καί ἐπουράνιας· καί τέλος, πηγή ἐλπίδας γιά κάθε ἀγωνιζόμενο πιστό, ὅτι καί αὐτός ἔχει φύλακα, συνοδοιπόρο καί μεσίτη στόν ἀγώνα του.
* * *
Ἡ Ἱερά Μητρόπολή μας ἀφιερώνει τό ἐφετινό ἡμερολόγιό της στούς ἁγίους ἀγγέλους, οἱ ὁποῖοι εἶναι πραγματικοί, πνευματικοί λειτουργοί, παρόντες καί δρῶντες σέ κάθε ἱερή πράξη τῆς Ἐκκλησίας ἀλλά καί στήν ἐν Χριστῷ ζωή κάθε μέλους της· κάθε χριστιανοῦ ξεχωριστά.
Ὡς ὀρθόδοξοι χριστιανοί πιστεύουμε στήν ὕπαρξη τῶν ἁγίων Ἀγγέλων. Στό ἔργο πού ἐπιτελοῦν. Στήν παρουσία τους στή ζωή μας. Στίς πρεσβεῖες τους ἐνώπιον τοῦ θρόνου τοῦ Θεοῦ.
Γι᾽ αὐτό καί τούς τιμοῦμε καί ζητοῦμε τίς πρεσβεῖες τους: «Πᾶσαι αἱ οὐράνιαι Δυνάμεις τῶν ἁγίων Ἀγγέλων καί Ἀρχαγγέλων, πρεσβεύσατε ὑπέρ ἡμῶν τῶν ἁμαρτωλῶν». Καί καθώς —ὅπως πιστεύουμε— ὁ καθένας μας ἔχει τόν φύλακα Ἄγγελό του, δέν παραλείπουμε κάθε βράδυ προτοῦ κατακλιθοῦμε νά τόν παρακαλοῦμε:
● νά μᾶς στηρίζει στόν ἀγώνα μας.
● Νά αὐξάνει στίς καρδιές μας τόν φόβο τοῦ Θεοῦ.
● Νά μᾶς ἀναδεικνύει ἀξίους τῆς θείας ἀγάπης καί τῆς ἀγαθότητός Του.
Leave a Reply