Ευαγγελική περικοπή για την Κυριακή πρό της Υψώσεως

Ιωάν. γ΄ 13-17

Η σωτήρια ύψωση του Κυρίου επάνω στο Σταυρό

¹³ καὶ οὐδεὶς ἀναβέβηκεν εἰς τὸν οὐρανὸν εἰ μὴ ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάς, ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ὁ ὤν ἐν τῷ οὐρανῷ. ¹⁴ καὶ καθὼς Μωϋσῆς ὕψωσε τὸν ὄφιν ἐν τῇ ἐρήμῳ, οὕτως ὑψωθῆναι δεῖ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου, ¹⁵ ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται ἀλλ’ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον. ¹⁶ Οὕτω γὰρ ἠγάπησεν ὁ Θεὸς τὸν κόσμον, ὥστε τὸν υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ’ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον. ¹⁷ οὐ γὰρ ἀπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸν αὐτοῦ εἰς τὸν κόσμον ἵνα κρίνῃ τὸν κόσμον, ἀλλ’ ἵνα σωθῇ ὁ κόσμος δι’ αὐτοῦ.

Απόδοση στη Νέα Ελληνική

¹³ Αλλά στον ουρανό δεν ανέβηκε κανένας, παρά μόνο ΄Ένας: Εκείνος που κατέβη από τον Ουρανό, ο Υιός του ανθρώπου, που εξακολουθεί να ευρίσκεται εις τον Ουρανό. ¹⁴ Και αυτός, ο Υιός του Ανθρώπου, θα χρειαστεί να “υψωθεί” με τον ίδιο τρόπο και για τον ίδιο λόγο, που ο Μωϋσής ύψωσε τον όφι στην έρημο, ¹⁵ δηλαδή για να μην κινδυνεύει στο εξής ο κάθε άνθρωπος που θα πιστεύει σ΄ Αυτόν, να χαθεί, αλλά να μπορεί να αποκτήσει ζωή αιώνια. ¹⁶ Και μην το ξεχνάτε ποτέ: Τόσο αγάπησε ο Θεός τον κόσμο, ώστε έδωκε τον Υιό Του τον Μονογενή, για να μην κινδυνεύει πια να χαθεί ο κάθε άνθρωπος που θα πιστεύει σ΄ Αυτόν, αλλά να μπορεί να έχει ζωή αιώνια!  ¹⁷ Γιατί ο Θεός τον Υιό Του δεν Τον έστειλε στον κόσμο για να κρίνει τον κόσμο, αλλά για να μπορέσει να σωθεί ο κόσμος χάρις σ΄ Αυτόν.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΥΨΩΣΗΣ
ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ
Ιωάν. 3:13-17.

Υπό
Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αντινόης
κ.κ. ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ

Μία εβδομάδα πριν από την Παγκόσμιο Ύψωση του Τιμίου Σταυρού, η Ορθόδοξός μας Εκκλησία προετοιμάζει τους πιστούς με βιβλικά αναγνώσματα, προσευχές και καλές πράξεις για να γιορταστεί επάξια το γεγονός της εύρεσης του τιμίου και ζωοπαρόχου Σταυρού του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.  

Ανάμεσα στα τόσα σύμβολα της Χριστιανικής Πίστεως ο Τίμιος Σταυρός θεωρείται το πιο σημαντικό.  Είναι το σύμβολο της Χριστιανοσύνης.  Είναι το σύμβολο της νίκης του Χριστού κατά του θανάτου.  Είναι το όπλο εναντίον όλων των δυνάμεων του σκότους.  Είναι το όπλο των αγίων.  Είναι η σημαία κάτω από την οποία οι δίκαιοι αγωνίζονται εναντίον του Διαβόλου.

Στην Παλαιά Διαθήκη έχομε προτυπώσεις για τον Τίμιο Σταυρό.  Στο Βιβλίο της Γένεσης, το Ξύλο της Ζωής προτυπώνει τον Τίμιο Σταυρό (Γεν. 2:9).  Όπως το Ξύλο της Ζωής είχε την δύναμη να χαρίσει αιώνια ζωή στον Αδάμ, εάν και μόνον το άγγιζε (Γεν. 3:22), με παρόμοιο τρόπο ο Τίμιος Σταυρός, ως το νέο Ξύλο της Ζωής, χαρίζει αιώνια ζωή σ’ όλους που πιστεύουν στο Χριστό.  Άλλο πρότυπο του Τιμίου Σταυρού βρίσκομε στο Βιβλίο των Αριθμών (21:8-9).  Ο Μωϋσής για να σώσει τον λαό από τα θανατηφόρα δαγκώματα των δηλητηριασμένων φιδιών έλαβε εντολή από τον Θεό να κατασκευάσει και να υψώσει ένα χάλκινο φίδι, και όποιος θα το έβλεπε θα σωζόταν (Αριθμ. 21:8).  Ο Χριστός ο ίδιος χρησιμοποίησε αυτήν την προτύπωση σαν παράδειγμα της δικής Του ύψωσης πάνω στο Σταυρό.  Και, όπως όλοι εκείνοι οι Ισραηλίτες που έβλεπαν το χάλκινο φίδι εσώζοντο από τον θάνατο, με παρόμοιο τρόπο όποιος στρέφεται στο Χριστό με πίστη και τον δέχεται ως τον Σωτήρα του και αντικρίζει την Σταύρωσή Του θα σωθεί από τα θανατηφόρα βέλη του Διαβόλου.  Τα δαγκώματα της αμαρτίας και του θανάτου θεραπεύονται με τις πληγές του Χριστού, όπως το προείπε ο Προφήτης Ησαϊας λέγοντας, «καὶ εἴδομεν αὐτόν, καὶ οὐκ εἶχεν εἶδος οὐδὲ κάλλος· ἀλλὰ τὸ εἶδος αὐτοῦ ἄτιμον καὶ ἐκλεῖπον παρὰ πάντας τοὺς υἱοὺς τῶν ἀνθρώπων· ἄνθρωπος ἐν πληγῇ ὢν καὶ εἰδὼς φέρειν μαλακίαν, ὅτι ἀπέστραπται τὸ πρόσωπον αὐτοῦ, ἠτιμάσθη καὶ οὐκ ἐλογίσθη. οὗτος τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν φέρει καὶ περὶ ἡμῶν ὀδυνᾶται, καὶ ἡμεῖς ἐλογισάμεθα αὐτὸν εἶναι ἐν πόνῳ καὶ ἐν πληγῇ ὑπὸ Θεοῦ καὶ ἐν κακώσει. αὐτὸς δὲ ἐτραυματίσθη διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν καὶ μεμαλάκισται διὰ τὰς ἀνομίας ἡμῶν· παιδεία εἰρήνης ἡμῶν ἐπ᾿ αὐτόν. τῷ μώλωπι αὐτοῦ ἡμεῖς ἰάθημεν» (Ησ. 53:2-5).  «Καὶ αὐτὸς διὰ τὸ κεκακῶσθαι οὐκ ἀνοίγει τὸ στόμα αὐτοῦ· ὡς πρόβατον ἐπὶ σφαγὴν ἤχθη καὶ ὡς ἀμνὸς ἐναντίον τοῦ κείροντος αὐτὸν ἄφωνος, οὕτως οὐκ ἀνοίγει τὸ στόμα. 8 ἐν τῇ ταπεινώσει ἡ κρίσις αὐτοῦ ἤρθη· τὴν δὲ γενεὰν αὐτοῦ τίς διηγήσεται; ὅτι αἴρεται ἀπὸ τῆς γῆς ἡ ζωὴ αὐτοῦ, ἀπὸ τῶν ἀνομιῶν τοῦ λαοῦ μου ἤχθη εἰς θάνατον … διὰ τοῦτο αὐτὸς κληρονομήσει πολλοὺς καὶ τῶν ἰσχυρῶν μεριεῖ σκῦλα, ἀνθ᾿ ὧν παρεδόθη εἰς θάνατον ἡ ψυχὴ αὐτοῦ, καὶ ἐν τοῖς ἀνόμοις ἐλογίσθη· καὶ αὐτὸς ἁμαρτίας πολλῶν ἀνήνεγκε καὶ διὰ τὰς ἁμαρτίας αὐτῶν παρεδόθη» (Ησ. 53:7-8, 12). 

Η στιγμή της μεγαλύτερης ταπείνωσης του Χριστού γίνεται η στιγμή της εξύψωσής Του με την ολοκλήρωση της σωτηριώδους Του αποστολής.  Μέσον του θανάτου του Κυρίου, ο θάνατος κατανικήθηκε και χορηγήθηκε ζωή στον κόσμο.

Ο άνθρωπος γίνεται δίκαιος ενώπιον του Θεού Πατέρα μόνον διά του Υιού Του, του Κυρίου και Σωτήρα μας Ιησού Χριστού.  Δικαίωση μέσον της Πίστεως στο Θεό είναι ένα μέρος του να εισέλθουμε στη Καινούργια Διαθήκη, μέσον του Ιησού Χριστού, η οποία θεμελιώνει την καινούργια σχέση μ’ Εκείνον που πρόσφερε τον Εαυτόν Του για τη ζωή και σωτηρία του κόσμου.

Η σωτηρία επιτυγχάνεται μέσον της Πίστεως στον Ιησού Χριστό, ο Οποίος εκπληρώνει τον Νόμο.  Με την Καινή Διαθήκη, ο άνθρωπος γίνεται μέλος της Βασιλείας του Θεού μέσα από το Άγιο Βάπτισμα, και δέχεται τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος μέσα από το Άγιο Χρίσμα.  Απ’ εκείνη τη στιγμή και εξής το Άγιο Πνεύμα μας καθοδηγεί, οδηγώντας μας στη γνώση της αληθινής Πίστεως στο Θεό, τον Πατέρα και τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα.  Ο Χριστός γίνεται το κέντρο της ζωής μας, και εμείς καλούμαστε να γίνουμε μιμητές του Χριστού.

Όταν ο άνθρωπος βαπτίζεται μέσα στην Ορθόδοξο Εκκλησία, γίνεται Χριστοφόρος και μέσα από τη ζωή του φανερώνεται η ζωή του Χριστού στον κόσμο.  Ο Απόστολος Παύλος μας διδάσκει λέγοντας, «ὅσοι γὰρ εἰς Χριστὸν ἐβαπτίσθητε, Χριστὸν ἐνεδύσασθε» (Γαλ. 3:27).  Βάπτισμα στο Χριστό σημαίνει, ότι ένας Ορθόδοξος Χριστιανός συμμετέχει στο θάνατο και την Ανάσταση του Κυρίου (Ρωμ. 6:3).  Ελευθερία από την αμαρτία χορηγείται μόνον μέσα από το Άγιο Βάπτισμα.  Εκείνο που ο Χριστός κατόρθωσε πάνω στο Σταυρό ήταν η πραγματική θανάτωση της αμαρτίας• αυτό γίνεται σ’ όλους εκείνους που βαπτίζονται κανονικά.  Μέσα από το Μυστήριο του Αγίου Βαπτίσματος ο άνθρωπος πεθαίνει για την αμαρτία και ελευθερώνεται απ’ αυτήν.  Μέσα από την ένωσή μας με τον Χριστό, διά του βαπτίσματος, συμμετέχοντες στο θάνατο και Ανάστασή Του, βρίσκεται όλη η δύναμη της νίκης κατά της αμαρτίας.

Ο Τίμιος Σταυρός είναι η δύναμη του Θεού για την υπερνίκηση της αμαρτίας (Α΄ Κορινθ. 1:18), και το βάπτισμα είναι ο Σταυρός μας.  Αυτός είναι ο λόγος γιατί ο Επίσκοπος ή ο Ιερέας μετά το βάπτισμα μας κρεμά τον Σταυρό γύρω από τον λαιμό μας, για να μας υπενθυμίζει τα λόγια του Χριστού που είπε, «εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἔρχεσθαι, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καθ᾿ ἡμέραν καὶ ἀκολουθείτω μοι» (Λουκ. 9:23).  «Ὁ λόγος γὰρ ὁ τοῦ σταυροῦ τοῖς μὲν ἀπολλυμένοις μωρία ἐστί, τοῖς δὲ σῳζομένοις ἡμῖν δύναμις Θεοῦ ἐστι» (Α΄ Κορινθ. 1:18).  Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος μας διδάσκει λέγοντας, ότι ο Τίμιος Σταυρός είναι η αιτία για  εκείνους που χάνονται, γιατί, απέτυχαν να  αναγνωρίσουν τα πράγματα που οδηγούν στη σωτηρία.

Εμείς που φέρομε τη μαρτυρία του Χριστού δεν πρέπει να αποθαρρυνόμαστε, όταν εκείνοι που είναι έξω ή ζουν μακριά από την Ορθοδοξία περιπαίζουν και υβρίζουν τον Σταυρό του Χριστού.  Διότι, «Χριστοῦ εὐωδία ἐσμὲν τῷ Θεῷ ἐν τοῖς σῳζομένοις καὶ ἐν τοῖς ἀπολλυμένοις,  οἷς μὲν ὀσμὴ θανάτου εἰς θάνατον, οἷς δὲ ὀσμὴ ζωῆς εἰς ζωήν» (Β΄ Κορινθ. 2:15-16).

Με τη δύναμη του Τιμίου Σταυρού όλες οι δυνάμεις του σκότους κατακτώνται.  Γι’ αυτό ο Θεός μας χάρισε τη δύναμη να πατάμε πάνω σε κάθε κακό, όπως είπε στους αγίους Αποστόλους Του λέγοντας, «ἰδοὺ δίδωμι ὑμῖν τὴν ἐξουσίαν τοῦ πατεῖν ἐπάνω ὄφεων καὶ σκορπίων καὶ ἐπὶ πᾶσαν τὴν δύναμιν τοῦ ἐχθροῦ, καὶ οὐδὲν ὑμᾶς οὐ μὴ ἀδικήσῃ» (Λουκ. 10:19).   Διά του Τιμίου Σταυρού του Κυρίου μας Ιησού Χριστού ο Σατανάς έχει κατανικηθεί και εκθρονιστεί από τη δαιμονιώδη κυριαρχία του πάνω στον κόσμο.  Με τον θάνατο του Χριστού πάνω στο Σταυρό, το έργο της σωτηρίας της ανθρωπότητας ολοκληρώνεται.

Η πίστη στο Σταυρό του Χριστού είναι ζωντανή, δυναμική και συνεχής κατάσταση που οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί πρέπει να ζούνε  ως καθημερινή εμπειρία μέσα στη ζωή τους.  Η Ορθοδοξία δεν είναι κάτι που κάποιος εφαρμόζει μόνον στις δύσκολες στιγμές της ζωής του.  Δεν είναι μόνον μία απόφαση, που κάποιος έχει την εκλογή να ακολουθήσει ή όχι, αλλά είναι ο μόνος Δρόμος της Ζωής του Χριστού.

Με τη μοναδική Θυσία που πρόσφερε ο Χριστός πάνω στον Τίμιο Σταυρό ο άνθρωπος συμφιλιώθηκε με τον Θεό.  Αυτό σημαίνει, ότι η διακοπείσα φιλία, ειρήνη και επικοινωνία του ανθρώπου με τον Θεό αποκαθίστανται.  Εμείς ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί έχομε σωθεί, με το να έχομε βαπτιστεί στο όνομα του Χριστού.  Σωζόμαστε με το να μεγαλώνουμε με τον Χριστό συμμετέχοντας σ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας μέσα στη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας, και ελπίζοντας  στο έλεος και την αγάπη του Θεού κατά την Ημέρα της Τελικής Κρίσης.

Σήμερα, η Ορθόδοξος μας Εκκλησίας τιμά την Παγκόσμια Ύψωση του Τιμίου Σταυρού.  Σαν σήμερα, η αγία Ελένη, η μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, βρήκε τον Τίμιο Σταυρό.  Ας ανακαλέσουμε το τι υπόφερε ο Κύριος για μας πάνω στον Σταυρό.  Ας σταθούμε μπροστά στον Τίμιο Σταυρό με ταπείνωση και ας προσφέρουμε στο Χριστό, σαν δώρο ευγνωμοσύνης, για το γεγονός ότι μας έσωσε, τις δικές μας αμαρτίες.  Ας χύσουμε δάκρυα για τα σφάλματά μας.  

Ας αναφωνήσουμε, ένα ευχαριστώ, Κύριε, για όλη την αγάπη Σου, συγχώρησε που πέφτομε καθημερινά και δεν Σε ακολουθούμε.  Δείξε το έλεός Σου στους δούλους Σου και μη αποστρέψεις τη Θεία Σου Χάρη από εμάς, τους αμαρτωλούς και αναξίους.  Για όσα πέρασες για τη δική μας αγάπη, εμείς Σε ευχαριστούμε.

Στεκόμαστε μπροστά στον Τίμιο Σταυρό, ας υποσχεθούμε στο Χριστό, ότι θα παραμείνομε σωστοί Ορθόδοξοι Χριστιανοί και ότι σ’ όλη μας τη ζωή θα μετανοούμε για τα σφάλματά μας.  Μ’ αυτό τον τρόπο θα ευχαριστήσουμε τον Θεό με τη ζωή μας.  Αμήν.

ΟΡΘΟΔΟΞΕΣ ΟΜΙΛΙΕΣ  Τεύχος 49
Υπό Σεβ. Μητροπολίτου Αντινόης κ.κ. ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ

Η ιστοσελίδα του Σεβασμιωτάτου
www.orthodox-mitropolitan-of-antinoes-panteleimon.com