Δυό λόγια μόνο ήθελα να πω. Όπως ξέρετε και από άλλες φορές που είχαμε πει, σήμερα η Εκκλησία τιμά τη μνήμη όλων των οσίων των εν ασκήσει λαμψάντων, ανδρών και γυναικών. Και όπως ακούσατε, τα τροπάρια αναφέρονται κυρίως στους οσίους που ασκήθηκαν και αγίασαν προπαντός κάτω εκεί στην Αίγυπτο, στη Λιβύη, Θηβαΐδα, Νιτρία, Παλαιστίνη. και σήμερα η Εκκλησία τους τιμά όχι βέβαια τυχαία.
Νομίζω, είχαμε πει κι άλλη φορά ότι η Εκκλησία όρισε να τιμάται η μνήμη των αγίων ασκητών, όλων αυτών των οσίων ανδρών και γυναικών σήμερα, προπαραμονή της ενάρξεως της Μεγάλης Τεσσαρακοστής -δεν μπορούσε να βάλει τη μνήμη τους αύριο, διότι αύριο η Κυριακή αυτή, είναι ιδιαίτερη Κυριακή- για να προσπαθήσουμε να ζήσουμε, όσο γίνεται, όπως έζησαν και αυτοί οι άγιοι, οι όσιοι.
Η Εκκλησία μας τους θυμίζει σήμερα, και για να τους έχουμε ως παράδειγμά μας, και επίσης για να γνωρίζουμε καλά ότι οι άγιοι αυτοί που ιδιαίτερα γνωρίζουν από άσκηση και από αγώνα, ιδιαίτερα θα είναι μαζί μας, ιδιαίτερα θα πρεσβεύουν υπέρ ημών και ιδιαίτερα θα μας ενθαρρύνουν στον αγώνα μας. Αύριο είναι η μνήμη της εξορίας των πρωτοπλάστων από τον Παράδεισο και επειδή ακριβώς κατά την Τεσσαρακοστή κάνει ο άνθρωπος προσπάθεια να επανέλθει στον Παράδεισο, γι’ αυτό η Εκκλησία ορίζει να ενθυμούμαστε αυτήν την απομάκρυνσή μας από τον Παράδεισο.
Και η σημερινή και η αυριανή εορτή μας θυμίζουν ότι δεν πρέπει εδώ σ’ αυτόν τον κόσμο κανείς να ξεχασθεί. Ή κι αν καμιά φορά ξεχασθούμε και παρασυρθούμε από τις ευχαριστήσεις της ζωής αυτής και από όλα αυτά τα οποία απομακρύνουν τον άνθρωπο από τον Θεό, παρακινούμενοι από τη μνήμη των αγίων, από τη μνήμη όλων εκείνων οι οποίοι μιμήθηκαν τον Κύριο, μιμήθηκαν τους Αποστόλους και όλους τους ασκητές, μπαίνοντας στη μεγάλη αυτή και ειδική περίοδο της Τεσσαρακοστής, να κάνουμε τον αγώνα μας, να κάνουμε την άσκησή μας.
Ο χριστιανός που δεν θα καταλάβει ότι πρέπει να πάει κόντρα στον εαυτό του, να πάει εναντίον του ιδίου του εαυτού του και των τάσεων που έχει για να ζητά ευχαριστήσεις, ο χριστιανός ο οποίος δεν θ’ αγαπήσει το να στερείται ακόμη και καλά και αθώα πράγματα -όχι απλώς να στερείται αμαρτωλά, αλλά να στερείται και καλά πράγματα- για την αγάπη του Χριστού, ο χριστιανός αυτός ποτέ δεν θα καταλάβει τι σημαίνει να είσαι χριστιανός και δεν θα καταλάβει τι είναι η Χάρις του Θεού και τι είναι η καινούργια αυτή ζωή που δίνει, που δημιουργεί μέσα στην ψυχή του ανθρώπου η Χάρις του Θεού.
Ο Κύριος: το υπόδειγμα των αγίων
Ο ίδιος ο Κύριος απαρνείται το θέλημά του και κάνει το θέλημα του ουρανίου Πατρός. Δεν είναι αμαρτωλό το θέλημά του, όμως το απαρνείται. Ο ίδιος ο Κύριος προτιμάει και να τα στερείται όλα σ’ αυτόν τον κόσμο από την πρώτη στιγμή, ενώ θα μπορούσε να τα έχει όλα και, ενώ είχε κάθε λόγο να ζήσει σ’ αυτόν τον κόσμο, αφήνει αυτόν τον κόσμο για την αγάπη του Θεού, στερείται δηλαδή και τη ζωή, το να ζήσει.
Το ‘χουμε πει κι άλλη φορά, ο Κύριος ως άνθρωπος μπορούσε να ζήσει και άλλο, είχε κάθε δικαίωμα να ζήσει· και όχι μόνο αυτό, αλλά και να μην περάσει κάν από τον θάνατο. Να ζήσει και να φύγει ως άνθρωπος από αυτόν τον κόσμο, χωρίς καν να περάσει από τον θάνατο. Και όμως δεν επηρεάσθηκε από τίποτε και μόνο ένα έβλεπε: το θέλημα του ουρανίου Πατρός και το πώς θα γίνει αυτό το θέλημα του ουρανίου Πατρός και πώς θα υπακούσει στο θέλημα αυτό, που ήταν ο Σταυρός.
Γι΄ αυτό ήταν προσηλωμένος στον Σταυρό, στο πάθος, στον θάνατο, σ’ αυτό που όχι απλώς τον έκανε να στερηθεί τα πάντα αλλά και τη ζωή ακόμη. Να στερηθεί την ανθρώπινη ζωή ως άνθρωπος. Όλοι οι άγιοι αυτό είχαν ως παράδειγμα, αυτό είχαν ως υπόδειγμα: τον ίδιο τον Κύριο. Και μιμήθηκαν τον Κύριο και βάδισαν μετά του Κυρίου και βάδιζαν προς τον Κύριο και έζησαν όπως έζησαν και είναι οι μεγάλοι όσιοι και οι μεγάλοι άγιοι της Εκκλησίας μας.
Όσοι πήγαμε στη Μέση Ανατολή είδαμε ότι εν σχέσει με το τι έχουμε εμείς εδώ, εν σχέσει με την Ευρώπη, εκεί στερούνται τα πάντα. Τα πάντα στερούνται. Η ίδια η γη δεν έχει ούτε ένα πράσινο εκτός από ελαχιστότατες εξαιρέσεις, και παρά ταύτα οι όσιοι εκεί και αυτά ακόμη τα λίγα που υπήρχαν ή που υπάρχουν και σήμερα και που θα μπορούσαν, ας πούμε, να τα απολαύσουν -τα πολλά τα στερείται όλη η περιοχή- και αυτά ακόμη τα στερήθηκαν για την αγάπη του Χριστού και πήγαν στην έρημο. Άλλος εδώ, άλλος εκεί, άλλοι στη Θηβαΐδα, άλλοι στη Νιτρία, άλλοι στη Λιβύη, άλλοι στην Παλαιστίνη, άλλοι στον Ιορδάνη ποταμό. Και ήξεραν τι έκαναν.
Διότι δεν έκαναν απλώς έναν αγώνα, δεν έκαναν απλώς μια άσκηση, επειδή κάπου το διάβασαν ή επειδή κάπου το άκουσαν, αλλά οι νεώτεροι μιμούμενοι τους παλαιοτέρους ακολουθούσαν το παράδειγμά τους. Και όσο περισσότερο αγωνίζονταν, όσο περισσότερο έκαναν άσκηση, όσο περισσότερο στερούνταν τον ύπνο, το φαγητό, στερούνταν την ξεκούραση, στερούνταν τα οποιαδήποτε καλούδια, τόσο γίνονταν κοινωνοί της θείας ζωής, κοινωνοί της Χάριτος του Θεού. Μετοχή της θείας ζωής Δεν ήταν ο αγώνας τους ένας αγώνας άχαρος.
Έτσι πάντοτε αρχίζει αυτός ο αγώνας, έτσι το ζει κανείς στα πρώτα βήματα: μοιάζει κάτι πολύ φτωχό, σαν να έχει κανείς και τα ερωτήματα μήπως κάνει λάθος, μήπως πέφτει έξω, έχει και τον πειρασμό, αφού ο Θεός έδωσε όλα τα αγαθά γιατί να μην τα απολαύσουμε. Ναι, τα έδωσε, ακριβώς για να μην τα στερούμαστε κατανάγκην, αλλά να τα στερούμαστε εκουσίως, και έτσι να ‘χει μεγάλη αξία αυτό. Όχι λοιπόν ότι ήταν ένας συνεχής άχαρος αγώνας, αλλά ήταν μια συμμετοχή, μια μετοχή της θείας ζωής, αυτής της ζωής που έχει ο Χριστός, που δίνει ο Χριστός, αυτής της ζωής στην οποία καλείται ο καθένας.
Ήταν μια κοινωνία με τον Θεό. Αλίμονο αν ως χριστιανός απλώς ζεις αυτήν τη ζωή και κάπως αυτήν τη ζωή την αλατίσεις, αλλά πούμε, λίγο και με κάποια χριστιανικά διδάγματα ή με κάποιες χριστιανικές αρετές και μείνεις απλώς στην παρούσα ζωή, στο τι δίνει η ζωή αυτή. Αλίμονο. Η αληθινή ζωή είναι αυτή που δίνει ο Χριστός. Aλλά αυτήν τη ζωή την κερδίζει κανείς, σου την εμπιστεύεται ο Θεός, όταν ακριβώς θα το καταλάβεις καλά, θα το πιστεύσεις και θα το δείξεις στην πράξη ότι δεν κάνεις το θέλημά σου -το θέλημά σου είναι ακριβώς μη χάσεις τις απολαύσεις- αλλά εσύ για την αγάπη του Θεού απαρνείσαι το θέλημά σου, τα στερείσαι όλα αυτά, και έτσι ο Θεός πάνω στην πράξη βλέπει ότι μπορεί να σου έχει εμπιστοσύνη και πάνω στην πράξη βλέπει ότι σταθερά πηγαίνεις προς αυτόν και σου εμπιστεύεται τη θεία ζωή. Λίγο λίγο πρώτα, περισσότερο έπειτα και σιγά σιγά όχι απλώς κανείς προγεύεται κάπως τη αληθινή ζωή, την αιώνια ζωή, τη μέλλουσα ζωή, αλλά μέρα με την ημέρα αγιάζεται και έτσι όντως μιμείται τους αγίους και όντως θα αξιωθεί μία ημέρα να ζήσει εν τη Αγία Τριάδι στον ουρανό με όλους τους αγίους.
πηγή: π. Συμεών Κραγιόπουλου, Συνάξεις Τριωδίου – Κάνοντας αρχή (απομαγνητοφωνημένες ομιλίες), Πανόραμα Θεσ/νίκης